TESTY SKÓRNE
Punktowe testy skórne (typu prick)
Należą do powszechnie wykonywanych badań, wykrywających uczulenie na alergeny pokarmowe, wziewne i jady owadów, mogą być również stosowane do wykrywania uczulenia na leki.
Polegają na zetknięciu alergenu w ze skórą pacjenta i służą do wykrycia alergii IgE zależnych.
Na przedramię lub plecy nanosi się po kolei kropelki różnych zawiesin zawierających substancje uczulające z zestawu przesiewowego w skład którego wchodzą alergeny lub naturalne produkty (pokarmy, jady). Przez każdą nakładaną kroplę alergenu lekarz lub pielęgniarka delikatnie nakłuwają naskórek. Jest to zabieg bezbolesny, nakłucia zwykle nie krwawią. Używa się do tego specjalnego jednorazowego lancetu, którego zabezpiecza przed zbyt głębokim uszkodzeniem skóry. Po każdym nakłuciu pod naskórek przedostaje się niewielka ilość roztworu alergenu. Jednorazowo kontroluje się 10-20 alergenów, zależy to wielkości powierzchni skóry na której wykonuje się test.
Dodatkowo na skórę nakłada się dwie kontrole:
- dodatnią, którą stanowi roztwór histaminy w stężeniu 1:1000; powinien on wywołać rumień, bąbel histaminowy (≥3 mm) i niewielki świąd, co jest reakcją prawidłową, umożliwiającą ocenę podobnych odczynów pojawiających się po nałożeniu badanych alergenów
- ujemną – którą stanowi roztwór, służący do przygotowania zawiesiny z substancjami uczulającymi (alergenami)
Po upływie 15-20 min oceniana jest reakcja organizmu W przypadku wyniku dodatniego testu na naskórku pojawia się bąbel a jego średnica jest podawana jako wynik testu. Test uważany jest za dodatni gdy średnia średnica bąbla przekracza 3 mm.
Naskórkowe testy płatkowe (typu patch)
Testy płatkowe służą do diagnostyki alergii nie IgE zależnej. Mają duże znaczenie w chorobach skóry- alergie kontaktowe, alergie pokarmowe, mogą być wykorzystywane do diagnostyki alergii na leki. Atopowe testy płatkowe są odmianą testów płatkowych służących do diagnostyki przyczyn atopowego zapalenia skóry. Służą do wykrywania nadwrażliwości na alergeny pokarmowe i wziewne.
Testy płatkowe wykonuje się na niezmienionej skórze pleców w okolicy między łopatkowej i nadłopatkowej. Lekarz lub pielęgniarka naklejają nasączone alergenami specjalne bibułki lub komory z bibułkami nasączonymi badanymi alergenami i pozostawiają na 48 godzin na skórze. Odczyt testu wykonuje się po 48 godzinach ( pierwszy odczyt w dniu zdjęcia testu) i 76 godzinach ( drugi odczyt), w wyjątkowych sytuacjach po 96 godzinach ( trzeci odczyt) lub więcej.
Do oceny wyników testów używa się skali opisowej:
(-) wynik ujemny, skóra niezmieniona
(+/-) odczyn wątpliwy, blady rumień
(+) słaby odczyn, rumień bez pęcherzyków, nieliczne grudki
(++) silny odczyn, nasilony obrzęk, rumień, grudki, naciek, pęcherzyki
(+++) bardzo silny odczyn, rumień, zlewające się grudki i pęcherzyki lub owrzodzenie.
